Moderne werkgevers willen hun medewerkers dolgraag maximale keuzevrijheid geven als het gaat om de manier waarop ze naar hun werk komen of relaties bezoeken. Dat is verstandig en sympathiek, maar op medewerkersniveau blijkt het kiezen voor alternatieve vormen van zakelijk reizen een andere grondslag te kennen dan werkgevers soms denken. Komt dat omdat de keuze niet wordt aangeboden, of doordat het keuzeproces onvoldoende wordt begrepen en gefaciliteerd door de werkgever?
Zelf invulling geven aan reisbehoefte
Keuzevrijheid en flexibiliteit in zakelijke mobiliteit betekent niet per se dat iedereen elke dag anders reist. Het betekent dat individuele medewerkers geen standaard optie van de werkgever krijgen en zelf invulling kunnen geven aan hun reisbehoefte. Met name jongere medewerkers in grote steden zien bijvoorbeeld de ‘standaard’ lease-auto eerder als een last dan een benefit omdat ze onder andere de auto niet dicht bij hun huis kwijt kunnen. Zij reizen daarom liever met het openbaar vervoer, de fiets, werken thuis of in een koffielounge.
Flexibele mobiliteit
Waar het in de praktijk op neer komt is dat medewerkers hun reisgedrag willen aanpassen aan hun reisdoel. Als je als werkgever geen alternatieven biedt, zullen medewerkers in hun oude patroon blijven reizen. Zelfs als een bestemming op loopafstand van het station is, met hoge parkeertarieven, blijft men met de auto reizen. Dat is om meerdere redenen onwenselijk.
Als werkgever kun je veel dingen doen om duurzamer en slimmer reisgedrag te stimuleren of te ondersteunen.
Hulp bij keuze zakelijke mobiliteit
Mensen zullen in de praktijk gewoon op één manier naar het werk komen, zegt Marco van Dijke van onafhankelijk mobiliteitsplatform YOR24: “We zijn namelijk gewoontedieren. We zullen daarom geholpen moeten worden met het maken van andere keuzes en de alternatieven moeten in ieder geval beschikbaar zijn. Als we eenmaal geadviseerd zijn dat we voor een specifieke reis goedkoper en duurzamer met het OV bij onze bestemming kunnen komen én in de tussentijd nog kunnen werken ook dan zie je dat we ineens wel anders kiezen. Voor woon-werk verkeer hebben we vaak al wel berekend welk vervoersmiddel (qua tijdsduur, financiën en comfort) de beste optie is, dan zullen we daar stééds voor kiezen. Elke dag weer. Dat is hoe flexibel beleid in de praktijk dus werkt.”
Profielen op basis van verwacht reisgedrag
Het advies is om het daadwerkelijke reisgedrag van mensen te monitoren, en bepaalde profielen te maken op basis van verwacht reisgedrag. Onderscheid daarbij drie hoofdprofielen:
- mensen die altijd op kantoor werken,
- mensen die voornamelijk op kantoor werken, en
- mensen die een externe functie hebben.
Die eerste groep zal in de meeste organisaties verreweg de grootste zijn. Het advies is: bied hen gewoon een vergoeding aan op basis van werkelijk reisgedrag. En wijk je een keer af van het normale vervoersmiddel, dan declareert iemand dat gewoon, handmatig of automatisch.