Dat verkent Jeroen Sleegers in zijn boek Leiders leren met vallen en opstaan. Steeds meer zien organisaties de strategische noodzaak in van het ontwikkelen van hun leiders. Dat leren gaat niet elke manager even makkelijk af. Of het nu gaat om een individueel ontwikkelplan (IOP) of om cursussen, trainingen of leergangen. Geen van allen bieden ze garantie dat topmanagers en andere leiders zich daadwerkelijk verder ontwikkelen. In het promotieonderzoek dat Sleegers deed voorafgaand aan het boek, zag hij hoe topmanagers gewoon weer dezelfde fouten maakten ondanks dat ze net op een cursus iets anders hadden geleerd.
Dat komt onder meer omdat een cursus vaak niet aansluit bij de manier waarop de leider zelf vindt dat hij of zij het best leert. Ook hebben topmanagers nu eenmaal weinig tijd voor cursussen en leergangen. Hoe moet je als organisatie hen dan toch verder laten ontwikkelen? Door on-the-jobtraining? Maakt het nog uit wat voor persoonlijkheid de leider heeft? Leren introverte mensen sneller dan extraverte mensen? En hoe leren ze beter? Systematisch en planmatig of al doende?
Lees ook: Learning & Development-expert Nick van Dam: ‘We leren veel te weinig’
Persoonlijkheid is leidend
Om daar achter te komen volgde Sleegers intensief een aantal leiders in zijn onderzoek. Hij concludeert dat topmanagers het best vooral al doende leren. Niet de leerstijl van de manager is daarbij leidend maar zijn of haar persoonlijkheid. “Je bent een lerend type of niet”, stelt Sleegers. Maar je kan er ook aan werken. Belangrijk is dat persoonlijkheidsfacetten met elkaar ‘in balans’ zijn, schrijft hij. “Een echt lerende topmanager wordt gedreven door enorme ambitie en assertiviteit, maar weet die te matigen met bedachtzaamheid en sociabiliteit”, aldus de auteur. “De lerende leider beschikt over een enorm motorvermogen, maar rijdt permanent met de handrem van zelfreflectie erop. Als die tegenkracht ontbreekt, gaat het steevast mis.”
Leerprogramma’s
Wat betekent dat voor HR? Hoe vul je leerprogramma’s zo in dat je de beste resultaten haalt? Doe je het met dure leergangen op buitenlandse managementinstituten of on-the-jobtraining. En welke leermogelijkheden zijn dan het effectiefst? Voor topmanagers zélf is het goed te weten welke leerstijl en leermomenten voor hen het effectiefst zijn als het gaat om het zich eigen maken van leiderschapscompetenties. Welke leervorm past het beste bij de individuele leerstijl en persoonlijkheid?
Als organisaties beter weten welke randvoorwaarden belangrijk zijn voor het aanleren van leiderschapscompetenties, kunnen zij effectievere leerprogramma’s ontwikkelen of inkopen, stelt Sleegers. Nu spenderen zij grote bedragen aan leerprogramma’s voor hun managers en kijken dan vooral kritisch of ze wel rendement opleveren.
Kompas
Daarom heeft Sleegers zijn boek zo geschreven dat het als een kompas te gebruiken is, voor iedereen die werkt aan leiderschapsontwikkeling. Dit boek leert je sturen hoe je de effectiviteit van je eigen leiderschap vergroot en het leiderschap in de organisatie. Sleegers koppelt daarvoor praktische informatie aan een wetenschappelijke benadering. Van gangbare leiderschapstheorieën tot welke typen leiderspersoonlijkheden er zijn. Hij kijkt naar de rollen van de leider binnen organisaties en laat vervolgens zien hoe deze persoonlijkheden het beste kunnen leren en welke ontwikkelprogramma’s het beste passen.
Daarnaast geeft hij een aantal profielen van topmanagers die hij heeft geïnterviewd. Het zijn types waar je je als lezer makkelijk in herkent. Met de conclusie dat topmanagers nu eenmaal het best leren als het leerprogramma is afgestemd op hun persoonlijkheid. Alleen zo kunnen zij zich verder ontwikkelen.
En dat is van strategisch belang. Verkeerd leiderschap is immers een van de belangrijkste remmende factoren voor het realiseren van succes, groei en waardeontwikkeling van de organisatie.
Leiders leren met vallen en opstaan
Auteur: Jeroen Seegers
Uitgeverij: Vakmedianet, februari 2020
Paperback, 150 pagina's
ISBN: 9789462156678