Ik las het zinnetje op de Facebook-pagina van Check je werkstress en dacht meteen aan een dierbare collega die vorig jaar met een burn-out thuis kwam te zitten. Hij barstte van de ambitie, kon nooit ‘nee’ zeggen en ineens was de energiebron leeg, terwijl die onuitputtelijk leek.
De meeste mensen kennen wel iemand die op het werk is uitgevallen, omdat de stress hem teveel werd. Het re-integratietraject kan lang duren. Niet alleen moet de motor weer worden opgeladen, ook de oorzaak van de stress moet worden weggenomen. Bijvoorbeeld door het werk of de manier van werken te veranderen, zodat de werknemer de werkdruk kan behappen wanneer hij is teruggekeerd.
Uitval door stress vaak onnodig
Als bedrijfszorgspecialist kom ik dagelijks bij werkgevers. Dan spreken we over verzuim of over de belasting en de belastbaarheid van medewerkers. In Nederland is werkstress de voornaamste reden van langdurig verzuim. Onnodig, want uitval is in veel gevallen te voorkomen. Bedrijven reageren verrast als ze dat horen. Ze hebben vaak geen idee hoe ze preventie moeten aanpakken.
Drie niveaus van preventie
Het helpt om preventie in drie niveaus op te delen:
1. Primaire preventie = voorkomen van werkstress nog voordat zich problemen aandienen.
2. Secundaire preventie = vroegtijdig signaleren van stress-symptomen.
3. Tertiaire preventie = maatregelen nemen die voorkomen dat werkstress opnieuw tot uitval leidt.
De situatie in het bedrijf bepaalt de preventieve insteek
Het zou prachtig zijn als iedere HR-afdeling vandaag besluit om werkstress voor eens en altijd buiten te sluiten. Maar ik vind het ook al mooi als iemand morgen de signalen van werkstress of een aanstaande burn-out bij een collega herkent en bespreekbaar maakt. Wanneer een medewerker er met zijn leidinggevende over praat, ligt een oplossing in het verschiet. Bijvoorbeeld door de juiste interventie of specialist in te schakelen.
Wanneer een medewerker zich toch ziek meldt, is eveneens actie geboden. Verzuim vraagt om een snelle, passende interventie. Hoe eerder met re-integratie wordt begonnen, des te groter de kans op een goede afloop.
Aanbod werkstressinterventies erg groot
In Nederland worden ongeveer 2000 interventies op het gebied van werkstress aangeboden. De werkstressinterventies lopen uiteen van slaaptraining, yoga en mindfulness tot time management, lifestyle coaching en psychologische ondersteuning. Het ruime aanbod stelt werkgevers in staat om werkstress op alle niveaus te bestrijden. Zowel curatief als preventief.
Hoe weet je welke interventie de juiste is?
Een collectieve zorgverzekeraar kan deze vraag adequaat beantwoorden. Zo hebben we bij CZ de meest effectieve werkstressinterventies geselecteerd. Bijna de helft van deze interventies is zelfs evidence based, ofwel wetenschappelijk onderzocht en bewezen verklaard. Ik raad HR-managers en leidinggevenden dan ook aan om contact te zoeken met interventiespecialisten van hun zorgverzekeraar. Zij hebben inzicht in de werking en timing van een interventie, in de kosten en financiering ervan, en leveren advies op maat.
Zaak van iedereen
Omgaan met stress en werkdruk is een zaak van iedereen. Van individuen, afdelingen, leidinggevenden, werkgevers en zorgverzekeraars. Alleen met elkaar kunnen we ervoor zorgen dat medewerkers straks stressvrij de dingen doen die ze willen, moeten en ook kunnen doen.
Aukje Rekkers-Staal
Bedrijfszorgspecialist CZ