Wat zijn de regels voor zorgverlof?

Werknemers van wie een gezins- of familielid ziek is geworden, kunnen kortdurend zorgverlof opnemen. Met welke regels krijg je als werkgever precies te maken? Een overzicht.

Een werknemer mag voor kortdurend zorgverlof maximaal twee keer het aantal werkuren per week opnemen per periode van twaalf maanden. Deze periode begint op de eerste dag van het verlof. Je betaalt als werkgever minstens 70 procent van zijn of haar salaris door, waarbij je minimaal het minimumloon moet betalen.

Langdurend zorgverlof

Voor langdurend zorgverlof mag de werknemer maximaal zes keer het aantal werkuren per week opnemen per twaalf maanden. Ook deze periode start op de eerste dag van het verlof. Het gaat om onbetaald verlof.

Afwijkende afspraken

Een cao of personeelsreglement kan afwijkende afspraken bevatten over zorgverlof en de betaling ervan. Deze zijn dan van toepassing, zelfs als dat nadelig uitpakt voor de werknemer.

Lees ook: De verlofvormen rond zwangerschap en ouderschap: zo zit het

Verzorging noodzakelijk

Voorwaarde voor het recht op zorgverlof is dat de verzorging noodzakelijk is en dat de werknemer de enige is die de zieke zorg kan verlenen. Als iemand bijvoorbeeld in het ziekenhuis ligt en daar zorg krijgt, kan de werknemer over het algemeen geen zorgverlof opnemen.

Familieleden en bekenden

Werknemers mogen kortdurend en langdurend zorgverlof opnemen voor zieke of hulpbehoevende mensen uit hun omgeving. Dat hoeven niet per se familieleden te zijn. Het kan gaan om:

kinderen, partner, ouders, grootouders, kleinkinderen, broers en zussen (tweedegraads bloedverwanten);
anderen uit hun huishouden (bijvoorbeeld een inwonende tante);
bekenden: mensen met wie de werknemer een sociale relatie heeft, bijvoorbeeld schoonouders, een buurvrouw of een vriend; de relatie moet wel zo zijn dat het aannemelijk is dat de werknemer de zorg moet verlenen.

Kortdurend zorgverlof ziek kind

Als werknemers voor zieke kinderen kortdurend zorgverlof opnemen, moet het gaan om:

een eigen kind of kind van echtgenoot/geregistreerde partner;
een adoptiekind;
een kind van de partner met wie de werknemer samenwoont;
een pleegkind (als dat volgens de basisregistratie personen bij de gemeente op hetzelfde adres woont).

De werknemer mag ook eerst ‘calamiteitenverlof en ander kort verzuimverlof’ opnemen als een kind bijvoorbeeld plotseling ziek wordt en van school gehaald moet worden.

Lees ook: Kinderopvangtoeslag: deze regels moet HR kennen

Zwaarwegend bedrijfsbelang

De werknemer moet kortdurend zorgverlof zo snel mogelijk bij je melden. Je kunt achteraf vragen om een bewijs dat het verlof nodig was, zoals bijvoorbeeld een afsprakenbriefje met de huisarts. Kortdurend zorgverlof kun je alleen weigeren vanwege een zwaarwegend bedrijfsbelang, oftewel als je bedrijf er ernstige problemen door krijgt.

Latere melding

Kortdurend verlof begint op het moment waarop de werknemer het opnemen ervan aan je meldt. Kan de werknemer door omstandigheden het verlof niet vooraf melden, dan moet hij dit zo snel mogelijk alsnog doen. Vanwege een zwaarwegend bedrijfsbelang kan je ook na de melding de verlofopname nog stoppen of niet laten beginnen. Doe je dat niet, dan kan je het kortdurend zorgverlof later niet meer tegenhouden.

Langere tijd ziek of hulpbehoevend

Moet een werknemer iemand uit zijn omgeving verzorgen met een levensbedreigende ziekte, dan heeft hij recht op langdurend zorgverlof. Dat geldt ook als een familielid of bekende langere tijd ziek of hulpbehoevend is. De wet bepaalt niet dat een werknemer de zorg in Nederland moet geven, dus hij mag ook zorgverlof opnemen voor het verzorgen van een naaste in het buitenland.

Lees ook: Honderd weken verlof sparen: hoe regel je dat?

Aanvraag langdurend zorgverlof

De werknemer moet langdurend zorgverlof schriftelijk aanvragen. Dat moet hij minstens twee weken voordat hij het verlof wil opnemen, doen. Je mag de medewerker om informatie vragen om te beoordelen of hij recht heeft op verlof. Denk bijvoorbeeld aan een schriftelijke afspraak met een specialist in het ziekenhuis. Ook langdurend zorgverlof kan je alleen weigeren vanwege een zwaarwegend bedrijfsbelang. Als het verlof is ingegaan, mag je het niet meer stoppen.

Ziekteverzuim en vakantiedagen

Wordt een werknemer ziek tijdens het zorgverlof, dan kan hij in overleg met jou het verlof beëindigen. Tijdens het zorgverlof loopt de opbouw van wettelijke vakantiedagen door. Je mag de zorgverlofdagen niet aftrekken van de wettelijke vakantiedagen van de werknemer.

Mantelzorg

Zorgverlof kan belangrijk zijn voor mantelzorgende werknemers om hun werk-privébalans in evenwicht te houden. Stimuleer werknemers dan ook om het op te nemen als je ziet dat ze het echt nodig hebben.

Meer weten over arbeidsvoorwaarden?
Download dan het e-book Wegwijs in Arbeidsvoorwaarden.