Centraal Beheer houdt elk kwartaal een trendonderzoek onder werknemers in Nederland. Het meest recente onderzoek laat zien dat jongere en oudere werkenden verschillende behoeften hebben als het gaat om de indeling van het werk. Jongeren kampen relatief vaak met werkgerelateerd verzuim en hebben veel minder behoefte om veel thuis te werken dan ouderen, die op hun beurt vooral flexibiliteit nodig hebben. De uitdaging voor HR is dus een beleid te ontwikkelen dat aan beide behoeften tegemoetkomt.
Thuiswerken zit jongeren in de weg
20 procent van de jongeren geeft aan dat hoge werkdruk de reden is voor hun verzuim. “Het toenemende werkgerelateerde verzuim onder jongeren is zorgwekkend”, zegt Martine Bolhuis, business partner Duurzame Inzetbaarheid bij Centraal Beheer. “Er wordt ook na corona veel thuisgewerkt, en jongeren ondervinden daar de meeste nadelen van. Ze ontmoeten minder mensen op de werkplek en kunnen minder makkelijk onboarden.”
Juist nu het een uitdaging is om mensen te werven en te behouden, is het belangrijk om goed te kijken naar wat jongeren nodig hebben. “Als zij het nodig hebben om als team op de werkplek aanwezig te zijn, organiseer dat dan. Jongeren hebben behoefte aan sociale banden en erbij horen. Zij willen zich onderdeel voelen van een team. Dat is met het vele thuiswerken de laatste jaren op de achtergrond geraakt, vooral bij de kantoorbanen.”
Dat deze doelgroep zo sterk aangeeft last te hebben van stress, is een signaal voor werkgevers, al speelt die problematiek ook al in de schooltijd, aldus Bolhuis. “We kunnen niet alles oplossen, maar als werkgever kunnen we wel proberen er iets aan te doen. We vragen jongeren die in dienst komen, zich aan te passen aan een systeem dat al draait. Dat geldt voor kantoren, maar ook voor de bouw en de zorg. De groep die er al is, heeft een sterke stempel. Wil je jongeren daar onderdeel van maken, dan moet je daar iets mee doen.”
En doe je dat niet, dan kan een jongere er misschien wel eerder voor kiezen om als zzp’er te gaan werken. “Jongeren vinden dat aantrekkelijk vanwege de flexibiliteit. Dat is een risico voor alle organisaties die er zijn, want die hebben deze groep hard nodig. En het brengt ook risico’s voor de jongeren zelf mee omdat de financiële onzekerheid bij ziekte en verzuim veel groter is als je zzp’er bent. Dat realiseren veel jongeren zich niet.”
Flexibiliteit
Flexibiliteit is niet alleen een behoefte van jongeren en komt zelfs als de grootste wens uit de bus bij oudere werknemers. Zij vinden het belangrijk om grip te hebben op de dag- en de weekindeling en de ruimte krijgen om inspanning en ontspanning evenwichtig te verdelen. Ouderen geven aan dat zij – in tegenstelling tot jongeren - juist graag meer thuiswerken. “De behoefte aan flexibiliteit zit vooral in de werk-privébalans”, zegt Bolhuis. “In coronatijd konden verpleegkundigen administratieve taken thuis doen bijvoorbeeld. Dat is nu teruggedraaid en dat missen veel medewerkers. Veel bedrijven redeneren nu: iedereen weer elke dag terug naar de werkvloer. Hybride werken is niet overal het nieuwe normaal geworden. Dat kan een voordeel zijn, maar dat wil niet zeggen dat je mensen ook echt effectief werken. De productiviteit is in de coronatijd juist door het thuiswerken gestegen. Als mensen zich er goed bij voelen, gaat het werkplezier omhoog, maar de effectiviteit dus ook. En dat draagt bij aan de organisatiedoelstellingen.”
Werkenden hebben energie nodig om nu, maar ook in de toekomst te kunnen werken. Dat komt bij sommige beroepen in het gedrang omdat de flexibiliteit juist afneemt, geeft Bolhuis aan. “Sommige werknemers ervaren dat ze minder vrijheid hebben om hun werk in te delen, omdat er minder mensen zijn en de werkdruk hoog is. Je moet dus oppassen dat je niet in een vicieuze cirkel terechtkomt.”
In gesprek
Bovendien: als je mensen uitput, zijn ze op de lange termijn niet meer inzetbaar. “Stel met elkaar vast wat nodig is: wanneer werk je samen en overleg je en op welke momenten heeft plezier een plek en is er tijd voor sport of een wandeling? Is dat in balans? Daar kom je alleen achter in gesprek met je medewerkers. Je kunt wel bedenken dat je tijd gaat nemen om met elkaar te ontspannen, maar doe dan niet wat jij leuk vindt. Vraag het aan de medewerkers. Dan kan er een heel andere behoefte uitkomen dan je dacht.”
Duurzame inzetbaarheid wordt steeds belangrijker omdat we steeds langer doorwerken. “De oudere doelgroep van nu is de eerste groep die langer doorwerkt: ze krijgen later AOW en sommigen werken ook na hun pensionering door. Dan is het ook belangrijk om te bedenken hoe je daar langer de energie voor houdt en hoe medewerkers die energie goed kunnen verdelen over de dag en de week. Als je daar nu in investeert, is de kans groter dat iemand ook na de AOW-leeftijd nog vitaal is en met plezier blijft werken.”
Dit artikel is gesponsord door Centraal beheer.