Eigenlijk zou het wetsvoorstel al vanaf 1 september 2021 in werking treden. Het wetsvoorstel is echter doorgeschoven naar het huidige kabinet toen het vorige kabinet demissionair werd.

Met het wetsvoorstel zou het medisch advies van de bedrijfsarts over de belastbaarheid van een zieke medewerker bepalend worden tijdens de RIV-toets door het UWV. Daarbij toetst het uitkeringsorgaan de inspanningen voor re-integratie van een langdurig zieke werknemer.

De nieuwe wet zou betekenen dat de verzekeringsarts van het UWV bij de RIV-toets het advies van de bedrijfsarts over de belastbaarheid van de medewerker niet langer zou beoordelen. Het gaat om een wijziging van de WIA en de Ziektewet.

Meer zekerheid voor de werkgever

Het uitgangspunt van de wetswijziging is dat werkgevers zich moeten kunnen baseren op het advies van de bedrijfsarts over de belastbaarheid van de zieke werknemer. Dat zorgt voor meer zekerheid over je re-integratieverplichtingen als werkgever. Loonsancties vanwege medisch verschil van inzicht tussen de bedrijfsarts en de verzekeringsarts zijn niet meer mogelijk als het wetsvoorstel het haalt. In de huidige situatie bepaalt de bedrijfsarts de belastbaarheid van de medewerker. Zit er echter een verschil tussen wat de bedrijfsarts en de verzekeringsarts mogelijk vinden, dan kan de werkgever een loonsanctie opgelegd krijgen.

Overigens komt dit type loonsanctie niet heel veel voor. Het ging om maar 12 procent van de opgelegde loonsancties in de periode 2015-2017. Meestal is het oordeel van de verzekeringsarts al gelijk aan het medisch advies van de bedrijfsarts.

Lees ook: Hoe pak je beroepsziekte nummer 1 aan?

Nieuw beoordelingskader

Het UWV heeft al een nieuw beoordelingskader opgesteld voor de uitvoering van de RIV-toets. Dat fungeert als basis voor de adviezen van bedrijfsartsen over de belastbaarheid van zieke medewerkers. Ook geeft het de arbeidsdeskundigen van het UWV meer duidelijkheid wat de adviezen van bedrijfsartsen betreft over de belastbaarheid van zieke medewerkers.

Bedrijfsarts

Bedrijfsarts is een beschermde titel in Nederland. Je bent verplicht om een bedrijfsarts (eventueel via een arbodienst) in te schakelen voor je arbobeleid en re-integratie.

Voor ondersteuning bij het arbobeleid kun je kiezen tussen een vangnetregeling en een maatwerkregeling. De vangnetregeling betekent dat je de arbotaken regelt met een gecertificeerde arbodienst die een bedrijfsarts in dienst heeft. Bij een maatwerkregeling bepaal je zelf hoe je de arbotaken intern organiseert, waarbij je verplicht bent om minimaal een bedrijfsarts in te huren.

Voor de maatwerkregeling is het nodig dat de personeelsvertegenwoordiging (PVT) of ondernemingsraad (OR) er schriftelijk mee akkoord gaat. Is de regeling via een cao vastgelegd, dan is geen overeenstemming nodig.

Verzuimbegeleiding en re-integratie

De bedrijfsarts kan gevraagd of ongevraagd advies geven over de arbeidsomstandigheden en preventiemaatregelen voorstellen. Daarnaast heeft hij een rol bij verzuimbegeleiding en re-integratie van werkenden. Zo is hij betrokken bij het opstellen van een probleemanalyse en advies, periodieke evaluaties met de werknemer tijdens het ziekteverzuim en het opstellen van de medische kant van het re-integratieverslag van de WIA-aanvraag. Verder voert de bedrijfsarts eventuele aanstellingskeuringen en preventief medisch onderzoek (PMO) uit.

Ook zijn bedrijfsartsen wettelijk verplicht om beroepsziekten te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB).

Belangrijke rol bij re-integratie

De bedrijfsarts speelt een belangrijke rol bij de re-integratie. De Wet verbetering poortwachter schenkt aandacht aan de samenwerking tussen werkgever, bedrijfsarts en werknemer. Alleen de bedrijfsarts en dus niet de werkgever mag bepalen of een zieke werknemer (tijdelijk) arbeidsongeschikt is. Hierbij heeft de bedrijfsarts een onpartijdige adviesrol voor werknemer en werkgever. Die dragen wel altijd samen de eindverantwoordelijkheid voor de re-integratie. Zorg daarom voor regelmatig contact met de bedrijfsarts. Deze kan je dan informeren over de mate van arbeidsongeschiktheid van de werknemer, de inspanningen tijdens de re-integratie en over mogelijk passend werk.

Lees ook: Hoe bevorder je de lichamelijke gezondheid van je werknemers?

Medisch beroepsgeheim

De bedrijfsarts is gebonden aan het medische beroepsgeheim en privacyregelgeving. Hij (of zij) mag je geen medische informatie over de werknemer geven. De arts mag je wel informeren over de mogelijkheden van de werknemer qua werken, de mate van arbeidsongeschikt en de verwachte verzuimduur. Ook mag hij je adviseren over aanpassingen van het werk of de werkplek.

Ruimte voor bedrijfsarts

Je werknemers moeten weten hoe ze in contact kunnen komen met de bedrijfsarts. Deze toegang tot de bedrijfsarts geldt bovendien ook voor oproepkrachten en uitzendkrachten. Dit contact moet anoniem kunnen verlopen en je toestemming is niet vereist.

Daarnaast moet de bedrijfsarts iedere werkplek kunnen bezoeken om de arbeidsomstandigheden in je organisatie goed te kennen. Daardoor kan hij beter de juiste medische ondersteuning bieden.

Second opinion

De werknemer moet een second opinion aan kunnen vragen bij een andere, onafhankelijke bedrijfsarts als hij twijfelt aan een gegeven gezondheidsadvies van de bedrijfsarts van je organisatie. Als werkgever betaal je dit. De bedrijfsarts mag ook een second opinion voorstellen. Dat kan bijvoorbeeld als hij bepaalde expertise mist voor het goed kunnen beoordelen.

Wetgeving ligt stil

De bedrijfsarts heeft de afgelopen jaren vanuit de arbowetgeving een belangrijkere rol gekregen. Of dat ook voor re-integratie gaat gelden, is nog afwachten. Het is namelijk sterk de vraag of de wetgeving waarbij het advies van de bedrijfsarts leidend wordt bij de RIV-toetser ook echt komt. Het wetsvoorstel ervoor is in behandeling bij de Tweede Kamer, maar er is na begin 2021 niets meer mee gebeurd.

Re-integratie-inspanningen

Of de wetswijziging er nu komt of niet, je moet passende werkzaamheden blijven aanbieden voor de re-integratie van zieke medewerkers. Sluiten je re-integratie-inspanningen dan niet aan op het medisch advies van de bedrijfsarts, dan kan je nog steeds te maken krijgen met een loondoorbetalingsverplichting.