Sponsored content door Uniforce
Er zijn revolutionaire veranderingen gaande op de arbeidsmarkt. Voortgaande flexibilisering, robotisering, invloeden van artificial intelligence en virtual reality, platform- en gig-economy en anderzijds de groeiende tekorten van vakmensen. Belangrijke ontwikkelingen waar je als HR-professional iets van vindt of al mee te maken hebt. Zorg er alleen voor dat het grootse spektakel niet het zicht wegneemt van de mens zelf waar je als HR mee te maken hebt.
Geef ruimte om te kiezen
Als je wilt samenwerken met bijvoorbeeld een specialist in de ict, dan is het van belang om te weten welke arbeids- of werkvormen er zijn voor zo’n specialist. Geef hem of haar de vrijheid en de ruimte om te kiezen. De specialist kan werknemer worden van de opdrachtgever, werknemer van een intermediair of als zelfstandig gevestigd professional aan de slag gaan. Licht ze hierover in en laat ze zelf hun keuze maken. Gezien de voortschrijdende specialisatie op de arbeidsmarkt, is het steeds waarschijnlijker dat het werk voor deze specialisten of professionals vooral beschikbaar komt in flexibele werkvormen en dus niet in een vast dienstverband.
Biedt een stabiele werkvorm aan
De arbeidsmobiliteit van deze groep neemt als gevolg daarvan fors toe en daarom hebben veel professionals behoefte aan een stabiele werkvorm. Een werkvorm waarmee ze elke opdracht en elke werkomstandigheid kunnen accepteren zonder dat dit tot sociale en fiscale risico’s en schade kan leiden voor de opdrachtgever.
Het recht op zelfbeschikking als menselijke vrijheid, komt, zoals altijd, met een bepaalde verantwoordelijkheid. De verantwoordelijkheid om de juiste juridische werkvorm te kiezen die past bij je werksituatie. Dit is ook in het belang van de opdrachtgever en intermediair omdat er anders risico’s als schijnzelfstandigheid en ketenaansprakelijkheid om de hoek komen kijken.
De opdrachtgever die de steeds schaarser wordende vakspecialisten een keuze aanbiedt qua geschikte werkvorm, zonder ze ergens toe te dwingen, zou dan wel eens de voorkeur kunnen krijgen. Weet daarbij dat het binnen de Nederlandse wetgeving gewoon mogelijk is om voor elke werksituatie of opdracht, minimaal twee geschikte werkvormen voor te leggen zonder dat dit tot sociale of fiscale risico’s leidt voor de opdrachtnemer, opdrachtgever of intermediair. Keuze is dus altijd mogelijk ofschoon deze niet onbeperkt is.
Wees eerlijk en duidelijk in je voorlichting
Omdat professionals steeds vaker zullen moeten switchen van opdrachtgever en werkomstandigheden, is het van belang om een werkvorm te kiezen die je niet per opdracht zult moeten veranderen. Steeds switchen van juridische status is hoe dan ook niet in het voordeel van de professional. Dan weer sociale zekerheid en dan weer eruit. Dan weer werken met een accountant, dan weer niet. Dan weer particulier verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid en dan de polis weer uit. Dan weer een verplicht pensioen, dan weer een pensioenbreuk. Kortom switchen is niet in het belang van de professional.
Omdat de overheid steeds zal blijven streven naar (fiscale en sociale) rechtsgelijkheid op de arbeidsmarkt en ook de solidariteit binnen de totale beroepsbevolking zal willen beschermen, zullen er altijd regels zijn waaraan iedereen zich moet houden en dat zal niet veranderen. Het is lang niet altijd gemakkelijk voor individuen om die regels te kennen en te begrijpen. Toch is het voor elke professional, of je nu zelfstandig wilt werken of niet, van belang om zich volledig aan de wet- en regelgeving te houden.
Als HR van een (grote) opdrachtgever verdient het daarom de aanbeveling om de (zelfstandig) professional een degelijke voorlichting te geven op het gebied van relevant juridisch en fiscaal recht. De HR afdeling kan dat zelf doen in samenwerking met een fiscalist of daarvoor hulp vragen van een externe partij. De professional weet dan tenminste ook waarom bepaalde werkvormen worden uitgesloten en andere juist weer mogelijk zijn. Het is tenslotte goed voor de professional maar ook voor de opdrachtgever zelf, wanneer geen van beide sociale of fiscale risico’s loopt.
Door schade voortijdig uit te sluiten en ervoor te zorgen dat je niet wordt teruggefloten door de overheid, creëer je de meest duurzame weg tot samenwerking en een kans om je als opdrachtgever/intermediair te onderscheiden van anderen. Zonder dat dit uitsluitend met het uurtarief dient te gebeuren.
Voel je medeverantwoordelijk
Dat de zelfbewuste professional of vakspecialisten niet door de overheid of werkgevers in een keurslijf geduwd wensen te worden, moet niet verward worden met de blijvende behoefte aan inkomenszekerheid. Met name de zelfstandig professional heeft, ook in de toekomst, behoefte aan zekerheden. Bij ziekte, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid of pensioen hebben zij behoefte aan een inkomen, waar zij zelf en hun gezin van kunnen leven. Ze willen dit goed regelen, maar wel zelf de regie hierover kunnen voeren. Het is daarom aan te bevelen voor opdrachtgevers dat ze zich medeverantwoordelijk voelen voor de mate waarin de zelfstandige kiest voor een inkomensverzekering.
Het is goed om te weten dat een fulltime professional zich al voor zo’n 5 à 8 euro per gewerkt uur kan verzekeren tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, wanneer hij/zij werkt vanuit de ondernemersvorm van Uniforce, de DUBV. Wil je dat als opdrachtgever betalen? En dan uiteraard die verzekering als conditie stellen?
Indien je als opdrachtgever als enig motief voor de inzet van zelfstandigen het lage uurtarief hanteert, zou je weleens snel kunnen gaan dalen op het lijstje van voorkeurspartijen van schaarse professionals. Behalve voor verantwoord en aantrekkelijk opdrachtgeverschap, zorgt een dergelijke keuze er ook voor dat de rechtsgelijkheid op de werkvloer in orde is en er dus ook nooit schijnzelfstandigheid kan optreden. Als HR ben je toch meer dan alleen sourcing?
Sommige dingen blijven hetzelfde
Er zal inderdaad veel veranderen in de wereld van werk en we kunnen lang niet alle consequenties daarvan overzien maar in elk geval zal de flexibele inzet van professionals stijgen. Daarover zijn alle experts het wel eens in tijden van snel toenemende specialisatie. In een dergelijke turbulente arbeidsmarkt van verschillende opdrachtgevers en opdrachten, van verschillende soorten intermediairs en van ingewikkelde wet- en regelgeving, hebben individuele professionals heel herkenbare behoeften.
Professionals willen worden geholpen en begeleid door een opdrachtgever die hun belang voor ogen heeft en niet op de korte termijn denkt en handelt, uitsluitend in eigen belang. Ze willen een stabiele en duurzame oplossing en niet steeds moeten switchen van rechtsvorm. Ze willen erkend worden als zelfstandig professional en niet in een formule worden geduwd die vooral in het belang van anderen is. Ze willen eerlijke en transparante dienstverlening zodat ze weten wat ze krijgen en wat ze daarvoor betalen. Ze willen eerlijke inkomenszekerheid en ruimte om daar zelf keuzes in te maken. Ze willen vooral werken voor de partij die daar wat voor over heeft.
Dit artikel is een bijdrage van Stef Witteveen, adviseur bij Uniforce Professionals.